مجوز بازاریابی شبکه ای

مجوز بازاریابی شبکه ای :

حتما تا به حال نام شرکت بازاریابی شبکه ای یا شرکت هرمی به گوشتان خورده است. از آنجا که استقبال زیادی از این نوع شرکت ها توسط مردم صورت گرفت لذا معاونت توسعه بازرگانی داخلی وزارت بازرگانی به فکر تهیه دستورالعملی برای صدور مجوز فعالیت به این شرکت ها افتاد.

البته همچنان هرگونه فعالیتی تحت عنوان شرکت هرمی غیر قانونی بوده و مجوزی برای آن ها وجود ندارد. 

فعالیت رو به افزایش بازاریابی شبکه ای به عنوان پدیده‌ای نوین در چرخه داد و ستد و نظام توزیع کالاهای داخلی و وارداتی، ضرورت ساماندهی، نظارت و قانونمند کردن آنها را ایجاب کرده است.

8 دى 1388 دستورالعمل نحوه صدور مجوز و نظارت بر فعالیت «شرکت بازاریابی شبکه ای» از سوی معاونت توسعه بازرگانی داخلی وزارت بازرگانی تصویب و ابلاغ شد.

بر اساس این دستورالعمل، هرگونه فعالیت بازاریابی شبکه ای باید در قالب شرکت بازاریابی شبکه ای و با مجوز وزارت بازرگانی صورت گیرد و از فعالیت شرکت‌ها و صنوف فاقد مجوز جلوگیری خواهد شد.

تعاریف و اصطلاحات موجود در دستورالعمل صدور مجوز بازاریابی شبکه ای

دستورالعمل حاضر در همین راستا تهیه و تدوین شده و شامل تعاریف و مقررات ناظر بر نحوه تاسیس و فعالیت شرکت بازاریابی شبکه ای است.

بازاریابی شبکه‏ ای:

یک روش فروش محصول است که شرکت بازاریابی شبکه ای از طریق وب سایت خود افرادی را به عنوان بازاریاب به دور از مکان ثابت کسب برای فروش مستقیم محصولات خود به مصرف ­کننده سازماندهی می‌کند.

به نحوی که هر بازاریاب می‌تواند با معرفی بازاریاب دیگر به عنوان زیر مجموعه خود با ایجاد گروه فروش چند سطحی موجب گسترش و افزایش فروش گردد.

محصولات مصرفی:

کالا و خدمات مورد عرضه در بازاریابی شبکه‌ای که در سبد مصرف قشر وسیعی از جامعه قرار دارد، چند بار در سال توسط مصرف­ کنندگان تجدید خرید می­ شود و مشابه آن در بازار وجود دارد.

شرکت بازاریابی شبکه ای:

شخص حقوقی است که محصولات تولید خود یا شرکت مادر (دارنده بیش از50 درصد سهام و سرمایه) را به روش بازاریابی شبکه ای به فروش می رساند.

بازاریاب:

شخصی است که خارج از شرکت بازاریابی شبکه­ای در قالب قرارداد فی مابین از طریق فروش مستقیم محصولات به مصرف­ کننده و یا با حمایت و آموزش بازاریابان زیر مجموعه بابت گسترش و افزایش فروش شرکت، مبالغ مشخصی را در قالب طرح سود دهی دریافت کند.

نماد بازاریابی شبکه ای:

نشانه­ پروانه کسب است که توسط مرکز اصناف و بازرگانان ایران برابر مقررات به وب سایت شرکت‌ بازاریابی شبکه ای به منظور ساماندهی، احراز هویت و صلاحیت آنها بطور همزمان با صدور پروانه کسب اعطا می ­گردد.

طرح سود دهی:

برنامه شرکت برای محاسبه و پرداخت درصدی از فروش محصولات در قبال فروش شخصی و جذب، آموزش، مدیریت و راهبری گروه فروش به عنوان سود و حق کمیسیون و یا پاداش بازاریاب است.

مطالعه بیشتر :

مجوز فروشگاه اینترنتی

مجوز کسب و کار اینترنتی

مراحل صدور مجوز بازاریابی شبکه ای :

1- ثبت تقاضا توسط متقاضی در سامانه اصناف.

2- بررسی صلاحیت شخصی (اعضای هیات مدیره، سهامداران عمده و مدیرعامل پیشنهادی) انتظامی و ترافیکی دفتر شرکت توسط نیروی انتظامی و ارائه پاسخ حداكثر ظرف مدت پانزده روز.

3- بررسی طرح سوددهی توسط دبیرخانه کمیته نظارت(حداكثر ظرف مدت پانزده روز).

4- ثبت شرکت به صورت سهامی خاص با موضوع فعالیت بازاریابی شبکه­ ای با معرفی­ نامه دبیرخانه کمیته نظارت.

تبصره- متقاضی موظف است حداکثر ظرف مدت سه ماه از تاریخ معرفی نامه مذکور شرکت خود را نزد مرجع ثبت شرکت­ها ثبت و نسبت به بارگذاری روزنامه رسمي در سامانه اصناف اقدام نماید در غیر این صورت متقاضی جدید محسوب می‌گردد.

5- راه اندازی وب سایت توسط متقاضی مطابق چک لیست کمیته نظارت.

6 – صدور و تسلیم مجوز بازاریابی شبکه ای (پس از تکمیل پرونده و تطبیق مدارک بارگذاری شده با اصل آن) به متقاضی حداكثر ظرف پانزده روز توسط اتحادیه.

7 – اعطای نماد بازاریابی شبکه ­ای همزمان با صدور پروانه کسب.

مدارک لازم برای صدور مجوز بازاریابی شبکه ای :

1- سند مالكيت يا اجاره نامه دفتر شرکت.

2- تاییدیه طرح سوددهی توسط دبیرخانه کمیته نظارت.

3- مصوبه هيات مديره براي صدور پروانه كسب به نام مدیر عامل یا یکی از صاحبان امضاء مطابق اساسنامه و روزنامه رسمي ثبت شركت با آخرین تغییرات شرکت.

4- گواهی صلاحیت شخصی ( اعضای هیات مدیره و مدیر عامل پیشنهادی)، انتظامی و ترافیکی دفتر شرکت از طریق نیروی انتظامی.

5- دارا بودن شرایط و مدارک بندهای(3)،(4)،(6)و(7) ردیف(الف) ماده(4) این آیین­ نامه.

6- داشتن واحد تولیدی به نام شرکت و ارائه پروانه بهره برداری آن.

تبصره- مجوز بازاریابی شبکه‏ ای با ارائه مدارک فوق به نام شرکت و با ذکر نام مدیر عامل یا یکی از صاحبان امضاء به آدرس دفتر و نشانی وب سایت شرکت بازاریابی شبکه ای صادر می ‏شود.

 در طرح سوددهی باید موارد زیر رعایت شود:

1– اخذ هرگونه وجه و یا ما به ازاء برای ورود به شرکت بازاریابی شبکه ­ای ممنوع است.

2- حداقل میزان خرید ماهیانه بازاریاب برای واجد شرایط شدن دریافت حق کمیسیون­ و پاداش تعیین گردد­.

3- پرداخت هرگونه حق کمیسیون و پاداش باید بر پایه فروش محصول شرکت و نه جذب بازاریاب باشد و هرگونه پرداخت ناشی از فروش ابزارهای جانبی شرکت از جمله کالاهای نمونه فروش، ابزارهای فروش، تبلیغ و آموزش ممنوع است.

4- پرداخت حق کمیسیون و پاداش با توجه به شرح وظایف بازاریاب­ها تا (3) سطح محدود گردد. ( سطوح پرداخت باتایید وزارت صنعت، معدن و تجارت قابل تعدیل است).

5- تجمیع حجم فروش بازاریاب و گروه فروش باید به صورت ماهیانه (حداکثر تا هفت روز پس از خاتمه هر ماه) محاسبه شود.

6- پرداخت حق کمیسیون یا پاداش بازاریابان باید بصورت نقدی و غیر از محصولات شرکت باشد.

شرکت بازاریابی شبکه ای موظف است نسبت به رعایت ضوابط زیر اقدام نماید:

1- فروش محصولات مصرفی مطابق فهرست ارائه شده و با رعایت ضوابط و قیمت فروش متعارف بازار.

تبصره- شرکت­ موظف است قیمت و مجوزهای لازم برای محصولات خود  از جمله پروانه بهداشتی و استاندارد را طبق مقررات اخذ نماید و در هر حال قیمت محصول نباید از قیمت متعارف بازار بالاتر باشد.

2- انعقاد قرارداد با بازاریابان از طریق وب سایت شرکت و همچنین صدور و ارائه کارت شناسایی عکس‏‌دار ممهور به مهر شرکت مشتمل بر نام و نام‏ خانوادگی، نام پدر، کد ملی، کد واحد بازاریابی شبکه ای، شناسه بازاریاب و نام شرکت بازاریابی شبکه ای .

تبصره- اتصال وب سایت شرکت­ بازاریابی شبکه ­ای به سامانه وزارت صنعت، معدن و تجارت (به نشانی:unicode.mimt.gov.ir)برای نظارت بر پایگاه داده شرکت الزامی است.

3- عدم جذب بازاریاب از بین افراد کمتر از هجده سال سن.

4- ممنوعیت بکارگیری بازاریابان از بین کارکنان شرکت بازاریابی شبکه­ ای و دستگاه­ها و نهادهای دارای مسئولیت نظارت بر شرکت­های بازاریابی شبکه‏ای.

5- برگزاری کلیه جلسات بازاریابان در دفتر و یا شعب شرکت بازاریابی شبکه ای.

6- برگزاری رایگان دوره آموزشی مشتمل بر آموزش فرآیند و مفاهیم بازاریابی شبکه‏ ای و منشور اخلاقی شرکت با مشارکت بازاریابان سطوح بالاتر برای سایر بازاریابان و ارائه محتوای دوره های آموزشی به دبیرخانه کمیته نظارت برای تطبیق با مقررات.

7- پرهیز از هرگونه اغواگری و تبلیغ خلاف واقع برای جذب بازاریاب و یا درباره محصولات شرکت.

8- فروش مستقیم محصولات به بازاریاب و منع فروش از طریق بازاریاب به بازاریاب دیگر.

9- عدم تشویق بازاریابان به خرید محصولات بیش از توان فروش و یا مصرف شخصی.

10- انجام تمامی پرداخت­ها در قالب حق کمیسیون و پاداش به بازاریابان مطابق با طرح سوددهی.

11- میزان فروش ماهیانه محصولات به بازاریابان برای واجد شرایط شدن دریافت حق کمیسیون و پاداش باید در صورت انبار شدن کالا نزد بازاریاب قابل تعدیل باشد.

12- پرداخت حق کمیسیون بازاریابان صرفاً براساس فروش محصولات و در ازای مشارکت جمعی سطوح بالاتر در جذب و آموزش بازاریابان جدید، نه عضوگیری.

13- انجام تمامی تراکنش­های مالی ( از قبیل خرید، فروش و پرداخت حق کمیسیون و پاداش) از طریق سیستم بانکی کشور به نام شرکت.

14- ارائه کلیه اطلاعات مربوط به عملیات بازاریاب­ نظیر میزان فروش شخصی و میزان فروش گروهی به صورت ماهیانه به وی.

تبصره- شرکت بازاریابی شبکه ای موظف است کلیه اطلاعات مربوط به عملیات بازاریاب­ ها و سوابق پرداخت­ها را برابر مقررات مستندسازی کند.

15- ایجاد درگاهی برای رسیدگی به شکایات و نارضایتی­ ها با قابلیت ثبت در پایگاه داده‌های شرکت و ارائه کد رهگیری و پاسخگویی به شکایات (حداکثر به مدت ده روز).

16- باز پس گرفتن محصولات فروخته شده که قابل فروش مجدد است مطابق شرایط قرارداد فی مابین شرکت و بازاریاب.

تاسیس شعبه برای شرکت بازاریابی شبکه ای :

شرکت می‌تواند اقدام به تاسیس شعبه نزد مرجع ثبت شرکت­ها نماید.

در این صورت مکلف است برای تاسیس شعب، مدارک لازم شامل:

سند مالكيت يا اجاره نامه و گواهی صلاحیت شخصی مسئول شعبه (فردی غیر بازاریاب) و انتظامی و ترافیکی شعبه

را به دبیرخانه کمیته نظارت ارائه نماید.

انحلال شرکت بازاریابی شبکه ای :

شرکت­ بازاریابی شبکه‏ ای مکلف است در صورت انحلال شرکت طبق قانون تجارت به نحوی عمل نماید که تعهدات خود را در قبال محصولات خریداری شده توسط بازاریابان و مصرف ‏کنندگان انجام دهد.

 حداکثر ظرف مدت پانزده روز پس از اعلام انحلال، مجوز بازاریابی شبکه ای خود را جهت ابطال به اتحادیه تحویل نماید.

ابطال و تعلیق مجوز بازاریابی شبکه ای :

در صورت ابطال پروانه کسب، شرکت موظف است با رعایت تشریفات قانونی حسب مورد نسبت به انحلال شرکت و یا تغییر موضوع فعالیت شرکت اقدام کند.

در صورت اعلام توقف شرکت، مجوز بازاریابی شبکه ای تعلیق و در صورت صدور حکم ورشکستگی، پروانه کسب ابطال می گردد.

تخلفات مربوط به مجوز بازاریابی شبکه ای :

مجازات‌های بندهای (الف)، (ب) و (ج) این ماده درصورت ارتکاب هر یک از تخلفات ذیل آن، از سوی کمیته نظارت اتخاذ می گردد.

الف) اخطار کتبی:

1- عدم پرداخت حق کمیسیون به صورت ماهیانه.

2- تشویق به خرید محصول بیش از توان فروش و یا مصرف شخصی.

3- تعیین حجم خرید مشخصی از سبد کالا(استراتژی فروش).

4- عدم برگزاری آموزش رایگان برای بازاریابان.

5- جذب بازاریاب از بین افراد کمتر از هجده سال.

6- عدم انعقاد قرارداد بین شرکت و بازاریابان.

7- عدم صدور کارت شناسایی عکس‌دار برای بازاریابان.

8- پرداخت حق کمیسیون و پاداش از محصولات شرکت.

9- رعایت نکردن تعهدات موضوع قرارداد از جمله تاخیر در ارسال و باز پس‌گیری کالا.

10- عدم درج مقررات مربوط به بازاریابی شبکه‌ای و طرح سوددهی در سامانه شرکت.

11- تغییر مفاد اساسنامه بدون هماهنگی با دبیرخانه کمیته نظارت.

12- عدم رعایت قانون و مقررات صنفی و تصمیمات کمیته نظارت.

13- تشکیل جلسات در خارج از محل شعب.

14- تبلیغ خلاف واقع درباره محصولات و طرح سوددهی.

15- تاسیس شعب غیر مجاز.

تبصره1- درصورت ارتکاب تخلفات فوق، علاوه بر اخطار، به تشخیص کمیته نظارت محدودیت‌هایی نظیر عدم راه‌اندازی شعب و عرضه محصولات جدید تا زمان اصلاح عملکرد شرکت و تطبیق آن با مقررات اعمال خواهد شد.

تبصره2- پس از ابلاغ اخطار، شرکت موظف است ظرف مدت بیست روز نسبت به اصلاح عملکرد اقدام نماید. در غیر اینصورت نسبت به تعلیق و تغییر رنگ نماد به زرد اقدام خواهد شد.

ب) تعلیق و تغییر رنگ نماد به زرد:

1- اخذ هرگونه وجه یا ما به ازاء برای ورود به شرکت بازاریابی شبکه ای.

2- انجام عملیات مالی و پرداخت‌های شرکت خارج از سیستم بانکی.

3- تغییر طرح سود دهی بدون کسب مجوز.

4- فروش محصولات خارج از فهرست دبیرخانه کمیته و یا عرضه محصولات فاقد مجوز لازم نظیر پروانه بهداشتی و استاندارد حسب مورد.

5- تکرار و یا تعدد دفعات ارتکاب تخلفات مندرج در بند (الف)برای مرتبه سوم درطول یک سال مالی.

6- ارتکاب تخلف در تبصره های بند (الف).

تبصره: مدت تعلیق سه ماه خواهد بود؛ درصورتی که بعد از گذشت یک ماه از دوره تعلیق، شرکت نسبت به اصلاح عملکرد و تطبیق آن با مقررات اقدام کرد، تعلیق خاتمه می‌یابد.

ج) ابطال مجوز بازاریابی شبکه ای و تغییر رنگ نماد به قرمز:

1- عدم اصلاح عملکرد در دوره مدت تعلیق.

2- تکرار یا تعدد دفعات ارتکاب تخلفات مندرج در بند (ب) در طول یک سال مالی.

3- انحلال شرکت.

4- عدم فعالیت شرکت به مدت حداقل شش ماه.

5- عدم تمدید پروانه کسب پس از انقضای مدت اعتبار آن پس از اخطار یک ماهه اتحادیه.

فرد صنفی می­تواند اعتراض خود را به تعطیلی واحد صنفی ظرف مدت پانزده روز پس از ابلاغ، به دبیرخانه هیات عالی نظارت تسلیم کند. دبیرخانه موظف است شکایت شاکی را ظرف مدت پانزده روز مطابق مقررات مورد رسیدگی قرار دهد.

رسیدگی به تخلفات مربوط به مجوز بازاریابی شبکه ای :

به منظور نظارت برعملکرد شرکت­های بازاریابی شبکه ­ای و کسب و کار مجازی از حیث رعایت قانون و مقررات نظام صنفی، حسب مورد کمیته­ ای مرکب از نمایندگان :

مرکز اصناف و بازرگان ایران (به عنوان رییس)،

مرکز توسعه تجارت الکترونیکی،

وزارت اطلاعات،

وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات،

نیروی انتظامی،

اتاق اصناف ایران و اتحادیه صنفی مربوط (هرکدام در حدود صلاحیت و وظایف خود) با وظایف زیر تشکیل می­ شود.

کمیته مذکور دارای دبیرخانه ای است که در مرکز اصناف و بازرگانان ایران مستقر است و مسئولیت هماهنگی و انجام امور اجرایی آن‌ را برعهده دارد.

وظایف و اختیارات کمیته نظارت :

1- تهیه فرم­های الگو (از جمله قرارداد بازاریابان و اساسنامه شرکت بازاریابی شبکه ­ای).

2- تعیین فهرست گروه محصولات مصرفی.

3- اعلام نظر درخصوص طرح سوددهی شرکت­های بازاریابی شبکه­ ای براساس ارجاع دبیرخانه کمیته نظارت.

4- تعیین ضوابط رتبه بندی شرکت های بازاریابی شبکه ­ای و اعمال آن.

5- هدایت، هماهنگی و راهنمایی رده­های متناظر استانی کمیته جهت نظارت بر عملکرد کسب و کار­های مجازی و دفاتر و شعب شرکت­های بازاریابی شبکه ای.

6- رسیدگی به تخلفات کسب و کارهای مجازی و شرکت­های بازاریابی شبکه­ ای و حسب مورد اعلام تخلفات به مراجع ذی­ربط.

تبصره1- رسیدگی مذکور مانع اعمال نظارت مرکز توسعه تجارت الکترونیکی بر کسب وکارهای مجازی مطابق مقررات مربوط نخواهد بود.

تبصره2- شرکت بازاریابی شبکه ­ای باید با اعلام دبیرخانه کمیته محدودیت لازم را برای بازاریاب متخلف اعمال نماید در هرصورت تخلف بازاریاب در عملکرد شرکت لحاظ می‌گردد.

تبصره3- درصورت تخلف شرکت از مقررات این آیین‌نامه بنا به تشخیص کمیته نظارت، نیروی انتظامی نسبت به پلمب دفتر یا شعبه شرکت متخلف اقدام می‌نماید.

مراحل رسیدگی به تخلفات مربوط به دارنده مجوز بازاریابی شبکه ای :

الف- ابلاغ موارد تخلف به دارنده مجوز بازاریابی شبکه ای براساس گزارش­ها و شکایات دریافتی.

ب- اخذ دفاعیه (دارنده پروانه کسب می‏تواند ظرف مدت پانزده روز از تاریخ ابلاغ، دفاعیه مستند خود را ارائه نماید).

ج- تشکیل جلسه رسیدگی حداکثر پانزده روز پس از دریافت دفاعیه و تکمیل پرونده.

تبصره– حضور اشخاص ذینفع در جلسه رسیدگی در صورت درخواست آنها بلامانع می‌باشد.

احکام این آیین نامه در ارتباط با کسب و کارهای مجازی، در حدودی که شرکت بازاریابی شبکه ای، به فروش کالا یا ارائه خدمات در فضای مجازی مبادرت می­ ورزد، لازم‌الاجرا خواهد بود.

درصورت بروز تخلفات گسترده، به منظور پيشگيري از عوارض احتمالي آن، کميته نظارت مي‌تواند ضمن تعلیق فعالیت واحد صنفی موضوع این آیین‌نامه(ظرف شش ماه) همزمان به موضوع رسيدگي نمايد.

شرايط تمديد مجوز بازاریابی شبکه­ ای :

1- گواهي اداره امور مالياتي ذي­ربط مبني بر پرداخت يا ترتيب پرداخت بدهي ماليات قطعي شده (موضوع ماده(186) قانون مالیات­های مستقیم).

2- تصوير آگهي روزنامه رسمي جمهوري اسلامي ايران در صورت ثبت تغييرات شركت (براي اشخاص حقوقي).

3- گواهي گذراندن دوره‏ هاي آموزشي احکام تجارت و کسب و کار(موضوع بند (ن) ماده(30) قانون نظام صنفی).

در صورت لغو نماد اعتماد الکترونیکی یا ابطال پروانه کسب اعتبار هر دو ساقط می‌گردد.

شرکت­ بازاریابی شبکه‌ ای که براساس مقررات قبلی ایجاد شده‌اند موظفند ظرف مدت شش ماه از تاریخ لازم الاجرا شدن این آیین‌نامه، وضعیت خود را با مقررات آن منطبق نمایند.