هاوینگ بیت کوین یا نصف شدن پاداش ماینینگ چیست؟


در این مطلب می خواهیم بدانیم که هاوینگ بیت کوین ، یا نصف شدن پاداش ماینینگ بیت کوین چیست و چرا این پدیده اینقدر برای ماینرها مهم است؟ اما پیش از آن که به توضیح این پدیده بپردازیم ، بهتر است تا خلاصه ای از عملکرد بیت کوین و شبکه بلاکچین ارائه دهیم. با استفاده از رمزنگاری و توزیع داده ها، امکان هک، حذف و دستکاری اطلاعات ثبت شده، تقریبا از بین می رود.

همان طور که می دانید از مرداد ماه سال گذشته استخراج بیت کوین در ایران با دریافت مجوز از وزارت صمت به عنوان یک کار قانونی و مجاز شناخته شد. بنابراین استخراج بیت کوین دیگر در ایران غیرقانونی و غیر مجاز نیست و افراد برای فعالیت در این زمینه بایستی مجوز ماینینگ دریافت کنند.

بلاکچین چیست؟


پیش از اینکه به  موضوع هاوینگ بیت کوین بپردازیم بهتر است بدانیم بلاکچین چیست ؟ بلاکچین از دو کلمه Block بلوک و Chain زنجیره ایجاده شده است. این فناوری در حقیقت زنجیره ای از بلوک هاست. به طور کلی بلاکچین یک نوع سیستم ثبت اطلاعات و گزارش است.

تفاوت آن با سیستم های دیگر این است که اطلاعات ذخیره شده روی این نوع سیستم ، میان همه اعضای شبکه به اشتراک گذاشته می شوند و با استفاده از رمز نگاری امکان حذف و دستکاری اطلاعات ثبت شده تقریبا غیر ممکن است.

مفهوم بلاکچین نخستین بار با پیدایش بیت کوین به وجود آمد که از این راهکار برای ذخیره اطلاعات مربوط به دارایی کاربران بهره برد. انسان ها در دنیای واقعی برای انجام یک تراکنش مالی از یک واسطه مانند بانک استفاده می کنند. اما در استخراج بیت کوین هیچ بانکی برای این تراکنش های مالی وجود ندارد.

به همین منظور مفهوم بلاکچین ایجاد شد تا این امکان را به خریداران و فروشندگان (ارسال کنندگان و دریافت کنندگان پول مجازی) بدهد که به صورت مستقیم با یکدیگر در ارتباط باشند و نیاز به یک شخص ثالث یا واسطه نداشته باشند. این شکل از تراکنش را «همتا به همتا» می نامند.

بلاکچین از رمزنگاری به منظور ایجاد امنیت در تبادلات و حتی خرید و فروش ارز دیجیتال استفاده می کند. بر خلاف سیستم های بانکی که دارای یک موقعیت مشخص و در اصطلاح متمرکز عمل می کنند، مرکز داده‌ ای که بلاکچین ها در آن قرار دارند کاملا غیرمتمرکز بوده و در سراسر جهان پراکنده هستند.

محل نگهداری بلاکچین ها را اصطلاحا «دفتر کل توزیع شده» می نامند. این دفتر کل برای همه اعضای شبکه و با جزئیات در دسترس است و حتی حساب ها برای همه به صورت شفاف وجود دارد. این شبکه در واقع زنجیره ای از رایانه هایی است که درستی تراکنش های صورت گرفته بین شما و طرف مقابلتان را تایید می کنند و پس از تایید، آن را نیز به بلاکچین اضافه می کنند.


ساختار بلاکچین به زبان ساده


 هر یک از بلوک های موجود در بلاکچین از قسمت های دیجیتالی اطلاعات که شامل سه بخش است تشکیل شده اند:

۱) اطلاعات مربوط به تراکنش های شما: به عنوان مثال تاریخ، زمان و مبلغ آخرین خرید بیت کوین شما.

۲) اطلاعات شرکت کنندگان در معاملات: استفاده از امضای دیجیتال به جای نام واقعی شما، خرید شما بدون هیچ گونه اطلاعات شناسایی با استفاده از یک “امضای دیجیتال” منحصر به فرد ثبت می شود.

۳) هر بلوک اطلاعات متمایزی با دیگر بلوک ها دارد: همانطور که هریک از ما اثر انگشت داریم تا بتوانیم از یکدیگر متمایز شویم، هر بلوک کد منحصر به فردی به نام “هش” (hash) را ذخیره می کند که به ما امکان می دهد آن را از هر بلوک دیگر تشخیص دهیم. به این ترتیب بلوکهای مربوط به دو معامله با جزئیات یکسان، به دلیل کدهای منحصر به فرد آنها، از هم قابل تفکیک هستند.


بلاکچین چگونه کار می کند؟


حال که دانستیم هاوینگ بیت کوین چیست بایستی بدانیم بلاکچین چگونه کار می کند ؟

بیایید برای درک بهتر کارکرد بلاکچین به تراکنش های بیت کوین بپردازیم. بلاکچین تمامی اطلاعات و جزییات تک تک تراکنش های صورت گرفته با این ارز دیجیتال را در خود ذخیره می‌کند و اگر یک کاربر بخواهد یک بیت کوین را بیش از دو بار معامله (یعنی کلاهبرداری کند) کند مانع از انجام آن می شود.

هر بلوک زمانی که داده های جدید را ذخیره می کند به بلاکچین اضافه می شود. و این گونه با زنجیره ای از چندین بلوک که بهم وصل شده اند ، عنوان کلی بلاکچین پدید می آید.

برای اینکه یک بلوک به بلاکچین اضافه شود، باید چهار اتفاق رخ دهد:

۱) یک معامله باید انجام شود.

۲) پس از خرید، معامله شما باید تأیید شود. این کار را  شبکه رایانه ها که بیش از هزاران رایانه بوده و در سراسر جهان گسترده هستند انجام می دهند. این شبکه از طریق رایانه بررسی می کند که معامله مطابق سفارش شما انجام شده باشد.

۳) جای ذخیره هر معامله باید در دل یک بلوک باشد. پس از تأیید درستی معامله شما، اطلاعات در یک بلوک اختصاصی ثبت می شود. در آنجا، اطلاعات معامله شما در کنار تراکنش های بیشمار مشابه قرار می گیرد.

۴) به هر بلوک باید هَش (کد) داده شود: پس از تأیید همه معاملات یک بلوک، باید به آن بلوک یک کد شناسایی منحصر به فرد به نام هَش داده شود. پس از گرفتن هَش اختصاصی، آن بلوک به بلاکچین اضافه می شود.


نحوه ثبت تراکنش ها در شبکه بلاکچین


حال که دانستیم هاوینگ بیت کوین چیست بایستی نحوه ثبت تراکنش ها در شبکه بلاکچین را بدانیم. بلاکچین شبکه ای غیر متمرکز است که نهاد مرکزی همچون سیستم های مالی سنتی که بانک مرکزی در رأس آن است، برای کنترل تراکنش های مالی در آن وجود ندارد.

در شبکه‌ بلاکچین، تراکنش‌ها در Ledger ثبت می شوند که در واقع می توان آن را به دفتری حسابداری تشبیه کرد که دردسترس همگان قرار دارد؛ البته با وجود در دسترس بودن این دفتر حسابداری، تنها افرادی با شرایط مشخص قادر به تأیید تراکنش ها در این دفتر هستند.

شرایط مورد نیاز برای تأیید تراکنش های دفتر حسابداری، اختصاص منابعی چون انرژی، زمان، قدرت پردازشی و… است. افرادی که چنین شرایطی فراهم کنند، قادر هستند تراکنش ها را کنترل و تأیید کنند.

در شبکه‌ بیت کوین، به این افراد ماینر یا معدن کاو می گویند. ماینرها به عنوان حسابدارانی که به این دفاتر دسترسی دارند، باید برای دریافت پاداش، منابعی نظیر قدرت پردازشی و انرژی و زمان خود را برای تأیید تراکنش هایی اختصاص دهند که به صورت « همتا به همتا » در تمام دفاتر موجود ثبت می شوند.

هر ماینر پس از تأیید یک بلوک از تراکنش ها که در تمام دفاتر ثبت می‌شود، پاداشی در قالب بیت کوین دریافت می کند که همان پاداش معدن کاوی است.


پاداش ماینینگ


پاداش معدن کاوی تنها راهی است که از طریق آن بیت کوین های جدید تولید و به شبکه اضافه می شوند؛ اما آیا تولید این بیت کوین ها محدودیتی ندارند و تا ابد ادامه خواهند داشت؟

پاسخ این پرسش منفی است. براساس ساختار شبکه‌ بلاکچین، تنها ۲۱ میلیون واحد بیت کوین تا سال ۲۱۴۰ تولید خواهد شد و در این مدت، پاداش های معدن کاوی در فاصله های زمانی مشخص شده، طی پدیده هاوینگ بیت کوین نصف خواهد شد که روز ۲۳ اردیبهشت رخ داد.

بر اساس الگوریتمی که شبکه‌ بیت کوین بر اساس آن کار می کند، پاداش ماینینگ پس از هر ۲۱۰ هزار بلوک نصف می شود. همین محدودیت باعث شده بیت‌کوین با عنوان طلای دیجیتال لقب بگیرد؛ چراکه محدود بودن مشخصه‌ اصلی طلا است. یافتن معادن جدید طلا نیز همچون استخراج بیت کوین های جدید رفته رفته سخت تر می شوند.

تا امروز، بیش از ۱۸ میلیون واحد بیت کوین استخراج شده که بیش از ۸۵ درصد از تمام بیت کوین های ممکن را شامل می شود. نکته‌ مهم درباره‌ محاسبه‌ زمان هاوینگ بی اثر شدن پیشرفت قدرت پردازشی است که با افزایش سختی شبکه اتفاق می افتد.

پیشرفت سخت افزاری و افزایش قدرت پردازشی ماینرها امری بدیهی است؛ از‌ این رو، شبکه‌ بیت کوین برای بی اثر کردن این موضوع درصورت افزایش قدرت پردازشی، سختی محاسبات را افزایش می دهد تا ثبت هر بلوک همچنان در فاصله‌ ۱۰ دقیقه انجام شود.

هاوینگ بیت کوین

پاداش ماینرها پس از هاوینگ چقدر خواهد شد؟

پس از هاوینگ که روز ۲۳ اردیبهشت رخ داد، ماینرها در ازای هر بلوک، ۶/۲۵ بیت‌کوین به عنوان پاداش دریافت خواهند کرد که نصف ۱۲/۵ بیت کوینی است که تا پیش از سومین هاوینگ دریافت کرده اند. زمانی که بیت‌کوین در سال ۲۰۰۹ آغاز به کار کرد، ماینرها در ازای هر بلوک، ۵۰ بیت کوین به عنوان پاداش دریافت می کردند. اگر پاداش ماینینگ قبل از اولین هاوینگ را با ارزش امروز بیت کوین محاسبه کنیم، پاداش هر بلاک حدود نیم میلیون دلار می شود که عدد بسیار بزرگی است؛ حال‌ آنکه در سال ۲۰۱۱، بیت کوین در ابتدی راه بود و با ارزش آن روز، پاداش هر بلوک ۳۱ دلار می شد.

اولین هاوینگ در نوامبر ۲۰۱۲ اتفاق افتاد که تا آن زمان ۱۰،۵۰۰،۰۰۰ بیت کوین استخراج شده بود. پس از اولین هاوینگ، پاداش معدن کاوی از ۵۰ بیت کوین به ۲۵ بیت کوین کاهش یافت. دومین هاوینگ ششم ژوئیه‌ ۲۰۱۶ با تأیید شدن بلوک شماره‌ چهارصد و بیست هزارم انجام شد و پاداش معدن‌کاوی به ۱۲/۵ بیت‌کوین در ازای هر بلوک کاهش یافت. سومین هاوینگ که دو روز گذشته رخ داد، پاداش ماینینگ را به ۶/۲۵ واحد کاهش داد که با ارزش فعلی بیت کوین ۶۰ هزار دلار به ازای هر بلوک شد.

پدیده هاوینگ یا نصف شدن پاداش استخراج بیت کوین به منظور حفظ ارزش آن رخ می دهد. ساتوشی ناکاموتو، خالق بیت کوین، شبکه‌ بلاکچین بیت کوین را به نحوی طراحی کرد تا فقط ۲۱ میلیون واحد از این ارز تولید گردد. نصف شدن پاداش ماینینگ برای همین منظور درنظر گرفته شده و تا سال ۲۱۴۰ و استخراج تمام ۲۱ میلیون بیت کوین ادامه خواهد داشت.

هاوینگ سوم از دو بعد قابل بررسی است:

به صرفه بودن ماینینگ و همچنین افزایش قیمت. بسیاری از کارشناسان حوزه‌ ارزهای رمزنگاری شده پیش بینی کرده اند که کاهش پاداش ماینینگ منجر به این خواهد شد تا برخی از ماینرها و بالاخص ماینرهایی که از دستگاه های نسبتا قدیمی استفاده می کنند، اقدام به خاموش کردن کنند، چرا که ماین کردن این حجم از بیت کوین با صرف انرژی و زمان و منابع دیگر به صرفه نیست. موضوع دیگری که همانند پیش بینی های انجام شده پس از هاوینگ سوم  رخ داد، تاثیرگذاری هاوینگ بر قیمت بیت کوین به عنوان بزرگ ترین ارز رمزنگاری شده است.

به نظر می رسد هاوینگ بیت‌کوین که دو روز گذشته روی داد، تاثیر خود را روی ارزش این ارز رمزنگاری شده نشان داد، بطوریکه در این دو روز گذشته، ارزش بیت کوین به بالای ۹۴۰۰ دلار رسید. باید دید که آیا این روند صعودی تداوم خواهد داشت و آیا در ماههای آینده ارزش بیت کوین به مرزهای جدیدی دست خواهد یافت یا خیر؟

چرا هاوینگ بیت کوین باعث افزایش ارزش بیت‌کوین می‌شود؟

ماینینگ یا معدن کاوی بیت کوین تنها راهی است که طی آن بیت کوین های جدید به شبکه اضافه می شوند. هاوینگ بیت کوین باعث می شود تا عرضه‌ بیت کوین های جدید کاهش یابد که همین کاهش در کنار وجود تقاضا باعث بالا رفتن ارزش بیت کوین می شود. پس از هاوینگ سوم، نرخ اضافه شدن بیت کوین های جدید به ۱.۸۵ درصد کاهش پیدا کرد که رقمی نزدیک به استخراج طلا در جهان با نرخ ۱.۴۵ درصد است، از همین رو بسیاری بیت کوین را با عنوان طلای مجازی می خوانند.

بسیاری از تحلیل ها و پیش بینی ها حکایت از این دارد که قیمت بیت کوین به دلیل کاهش عرضه در برابر تقاضا دستخوش تغییر شده و صعود خواهد کرد. برخی پیش‌بینی ها افزایش ارزش بیت کوین تا ۱۰۰٫۰۰۰ دلار تا سال ۲۰۲۱ را نیز پیش بینی کرده‌اند. ارزش بیت کوین پس از اولین هاوینگ ۱۰۰ برابر و پس از دومین هاوینگ ۳۰ برابر شد.