به این نوشته چند امتیاز می دهید؟

راهنمای ثبت بین المللی اختراع


در این مقاله قصد داریم تا راهنمای ثبت بین المللی اختراع در وب سایت وایپو را به صورت تصویری و مرحله به مرحله ارائه دهیم. در صورتی که شما مالک یک اختراع هستید بهتر است علاوه بر اینکه به صورت داخلی آن را ثبت می نمایید، در سایت وایپو نیز آن را به ثبت برسانید.

ثبت اختراع به منظور جلوگیری از سوء استفاده کلاهبرداران و حفظ مالکیت معنوی آن برای هر فرد مخترعی الزامی است. در غیر این صورت ممکن است دیگران از اختراع شما به نفع خود استفاده کنند.

در مقاله « آموزش ثبت اختراع » به طور کامل و تصویری راهنمای ثبت داخلی اختراع را ارائه دادیم. بنابراین اگر قصد دارید تا در سطح بین المللی و جهانی نیز به ثبت اختراع خود بپردازید، با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید.


راهنمای ثبت بین المللی اختراع در سامانه ePCT


در این راهنما بخش های مختلف سامانه و چگونگی استفاده از آنها بیان خواهد شد.

لازم به ذکز است که پیش از ورود به سامانه بایستی تمام مدارک مورد نیاز جهت ثبت اظهارنامه (شرح و توصیف اختراع ، ادعانامه اختراع ، نقشه یا نقشه ها (در صورت وجود) و …) را به یکی از زبان های مورد پذیرش دفتر بین المللی وایپو آماده کنید.

در مقاله « مدارک ثبت اختراع » به طور کامل و جامع مدارک لازم برای ثبت اختراع را تشریح کردیم.

در صورتی که جمهوری اسلامی ایران را به عنوان اداره دریافت کننده، انتخاب می نمایید ، بایستی مدارک و مستندات را به زبان انگلیسی ارایه نمایید.

البته باید در نظر داشت که آماده سازی و نوشتن اصولی این مدارک به خصوص ادعانامه و شرح و توصیف تاثیر مهمی درگزارش جستجوی صادر شده توسط مرجع جستجوی بین المللی خواهد داشت.

جهت تسلیم اظهارنامه بین المللی الکترونیکی باید از طریق آدرس /https://pct.wipo.int اقدام نمایید.

توجه داشته باشید که باید نام کاربری و رمزی برای ورود به سامانه قبلا ایجاد کرده باشید.

حال برای ورود به سامانه لازم است نام کاربری و رمز عبور را در صفحه ذیل وارد نمایید.

راهنمای ثبت بین المللی اختراع

تذکر بسیار مهم : اگر بار نخست است که میخواهید با سامانه کار کنید اکیدا پیشنهاد می گردد، به سامانه آزمایشی (DEMO) وارد شوید. البته توجه به این نکته ضروریست که در سامانه آزمایشی به هیچ عنوان مدارک و مستندات اصلی اختراع را درج ننمایید.

چرا که با ثبت اظهارنامه در محیط آزمایشی هیچ گونه حقی تقدمی برای متقاضی ایجاد نخواهد شد. محیط آزمایشی فقط جنبه آزمایشی و تمرین جهت شناسایی بخش های مختلف سامانه را دارد.

برای ورود به محیط آزمایش لازم است گزینه Access Demo Mode را انتخاب نمایید.

راهنمای ثبت بین المللی اختراع

گام اول از راهنمای ثبت بین المللی اختراع :


پس از ورود نام کاربری و رمز باید نوع احراز هویت را انتخاب نمایید.

در صورتی که از برنامه تولید رمز یک بار مصرف بر روی موبایل خود استفاده می کنید لازم است گزینه App for one-time password را انتخاب نمایید.

سپس رمز تولید شده در برنامه نصب شده بر روی موبایل خود را وارد نمایید.

راهنمای ثبت بین المللی اختراع

گام دوم از راهنمای ثبت بین المللی اختراع :


حال وارد محیط سامانه شده اید و بخش های مختلفی از قبیل: ایجاد یک اظهارنامه جدید (CREATE NEW IA) ، میز کار (WORKBENCH)، جستجو (Search)، خروج (LOGOUT)، و غیره برای شما قابل مشاهده است.

دلیل اینکه گزینه های بخش میزکار (WORKBENCH)، غیر فعال هستند این است که تاکنون اظهارنامه ای ثبت نکرده اید، و با ثبت اولین اظهارنامه این گزینه ها فعال خواهند شد.

این گزینه ها عبارتند از:

Current IAs : لیست اظهارنامه های جاری

Draft IAs: لیست اظهارنامه هایی که توسط شما ایجاد شده و در وضعیت پیش نویس می باشند.

Draft Actions: لیست اقدامات و نامه هایی که توسط شما ایجاد شده و در وضعیت پیش نویس می باشند.

Unpublished: لیست اظهارنامه هایی که به دفتر بین المللی ارسال شده، گزارش جستجوی مرجع جستجوی بین المللی هم تنظیم شده و منتظر انتشار در Patentscope هستند.

Published: لیست اظهارنامه هایی که در Patentscope منتشر شده اند.

Archived: لیست اظهارنامه هایی که اقدامی ندارند و توسط شما در آرشیو قرار گرفته اند.

راهنمای ثبت بین المللی اختراع

گام سوم از راهنمای ثبت بین المللی اختراع :


برای ایجاد یک اظهازنامه جدید همانطور که در شکل فوق مشخص شده است باید گزینه CREATE NEW IA را انتخاب نمایید.

در صفحه باز شده در ابتدا یک شماره ارجاع (reference number) برای اظهارنامه به انتخاب خود و حداکثر شامل 12 کاراکتر اختصاص می دهید.

هدف از دادن این شماره 1

1-این است که تا زمان اختصاص شماره اظهارنامه به اظهارنامه، با این شماره می توان این اظهارنامه را از سایر اظهارنامه ها متمایز نمود.

2-اگر نیاز به دسته بندی و کلاسه بندی اظهارنامه های خود داشته باشید، می توانید با ساختار خاصی که برای این شماره در نظر می گیرید، اظهارنامه ها را برای خود، دسته بندی و کلاسه بندی نمایید.

نکته: در این شماره از کاراکتر فاصله استفاده نشود و تنها کاراکتر ویژه مجاز،خط تیره می باشد. همچنین در این صفحه باید اداره دریافت کننده اظهارنامه را مشخص نمود که متقاضیان ایرانی، می توانند مرکز مالکیت معنوی جمهوری اسلامی ایران و یا دفتر بین المللی وایپو را انتخاب نمایند.

در نهایت برای انتخاب یک اداره به عنوان اداره دریافت کننده یا باید تابعیت کشور متبوع آن اداره دریافت کننده را داشت و یا اقامت آن کشور را.

انتخاب دفتر بین المللی وایپو به عنوان اداره دریافت کننده برای تبعه همه کشورهای عضو امکان پذیر است.

گزینه Look up national security requirements برای نمایش قوانین خاص (شروط و محدودیتها) کشورهای مختلف بکار می رود تا متقاضی بتواند قبل از ثبت اظهارنامه ار آنها مطلع شود.

جمهوری اسلامی ایران قانون (شرط و یا محدودیت) خاصی ندارد.

بعد از ورود این اطلاعات، گزینه Create را برای ایجاد اظهارنامه انتخاب نمایید.

راهنمای ثبت بین المللی اختراع

در صفحه نمایش داده شده، موارد انتخاب شده قبلی، زبان فرم تقاضانامه و زبان اظهارنامه تسلیمی قابل انتخاب است.

علاوه بر زبانی که متقاضی بر اساس آن اظهارنامه خود را تسلیم می کند، فرم تقاضانامه هم بر اساس زبان انتخاب شده توسط متقاضی تولید می شود.

راهنمای ثبت بین المللی اختراع

گام چهارم از راهنمای ثبت بین المللی اختراع :حق تقدم (PRIORITY CLAIMS) :


در این قسمت اطلاعات مربوط به حق تقدم تکمیل می شود.

یک اظهارنامه می توان دارایی یک یا چند حق تقدم ملی، منطقه ای و یا بین المللی باشد و ممکن است ادعای حق تقدمی وجود نداشته باشد.

به عنوان مثال چنانچه شما قبلا اظهارنامه اختراع خود را در کشور ایران فایل نموده اید و از تاریخ تسلیم اظهارنامه بیش از 12ماه سپری نشده است، می توانید مشخصات این اظهارنامه ملی را به عنوان حق تقدم مطرح کنید.

بسته به نوع اظهارنامه مبنای حق تقدم، باید روشی را جهت ارسال اطلاعات و گواهی حق تقدم خود به دفتر بین المللی وایپو انتخاب نمایید.

گزینه (1) نوع اظهارنامه مبنای حق تقدم (ملی، منطقه ای یا بین المللی)

گزینه (2) کشوری که اظهارنامه مبنای حق تقدم در آن تسلیم یا ثبت شده است.

گزینه (3) تاریخ تسلیم یا ثبت اظهارنامه مبنای حق تقدم.

گزینه (4) شماره اظهارنامه مبنای حق تقدم

گزینه های 5 ،6 ،7و 8 که در خصوص نحوه ارایه مستندات اظهارنامه مبنای حق تقدم است، بسته به اینکه اظهارنامه مبنای حق تقدم در چه کشوری ثبت شده اند است، قابل انتخاب می باشند.

برای مثال گزینه (8) ==> ارائه حق تقدم از یک کتابخانه دیجیتال (DAS) : تنها زمانی قابل دسترسی است که اداره یا کشور اظهارنامه مبنای حق تقدم با سیستم DAS مرتبط باشد.

همچنین گزینه (5 ) ==> ارائه مدارک حق تقدم توسط اداره دریافت کننده اظهارنامه : تنها زمانی در دسترس و قابل استفاده است که اداره دریافت کننده انتخاب شده، همان اداره ای باشد که اظهارنامه مبنای حق تقدم در آن اداره تسلیم شده است.

و در همه حالتها گزینه (6)==> توسط متقاضی آماده می شود: در دسترس و قابل استفاده است.

راهنمای ثبت بین المللی اختراع

گزینه(9) زمانی استفاده می شود که از پایان مهلت 12 ماهه حق تقدم کمتر از دو ماه گذشته باشد.

در شرایط خاص متقاضی امکان تمدید مهلت استفاده از حق تقدم را تا 2ماه دیگر یعنی مجموعا 14ماه به شرط پرداخت جریمه دیرکرد خواهد داشت.

نکته مهم: بعد از انتخاب گزینه SAVE یا ADD در پایان هر یک از بخشها، در صورتی که هرگونه اشکالی در ورود اطلاعات وجود داشته باشد، دکمه ای بنام issue به رنگ قرمز و یا زرد نمایش داده می شود.

قرمز بودن این دکمه به معنی غیر قابل پذیرش بودن اطلاعات وارد شده است.

و یا اینکه باید اصلاعاتی وارد میشده، اما وارد نشده است. (اگر روی این دکمه (issue) کلیک نمایید علت مشکل را به شما اعلام می نماید.)

به عنوان مثال رنگی بودن متن شرح و توصیف اختراع ، ادعانامه اختراع و یا نقشه که باید بصورت سیاه سفید تحویل داده شوند. (در ادامه متن توضیح داده خواهند شد)

ادارات تعیین شده (DOیاDesignated Office) در این مرحله مشخص می شود که متقاضی در آینده قصد ثبت اختراع خود را در چه کشورها یا اداراتی خواهد داشت.

ازآنجا که انتخاب این ادارات هزینه ای برای متقاضی در بر ندارد، به صورت پیش فرض تمام ادارات عضو معاهده PCT انتخاب شده اند.

راهنمای ثبت بین المللی اختراع

گام پنجم از راهنمای ثبت بین المللی اختراع : وارد کردن مشخصات افراد (NAMES) (متقاضی، مخترع، وکیل، نماینده مشترک (Common representative)):


نکته: حداقل یکی از افراد متقاضی ثبت اظهارنامه باید شرایط مربوط به اداره دریافت کننده انتخابی را داشته باشد.

بدین معنی که حداقل یکی از متقاضیان، تابعیت و یا اقامت کشور مربوط به آن اداره دریافت کننده را باید داشته باشد.

راهنمای ثبت بین المللی اختراع

گزینه (1) متقاضی (Applicant) :

یعنی شخصی که اطلاعاتش وارد می شود، فقط متقاضی می باشد.

گزینه (2) متقاضی و مخترع (Applicant and invertor):

یعنی شخصی که اطلاعاتش وارد می شود، هم متقاضی است هم مخترع.

گزینه (3) فقط مخترع:

یعنی شخصی که اطلاعاتش وارد می شود، فقط مخترع می باشد.

گزینه (4) شخص حقوقی (Legal entity):

بدیهی است زمانی که، گزینه 2 و یا 3 انتخاب شده باشند امکان ثبت شخص حقوقی وجود ندارد. لذا نمایش داده نمی شود، چرا که مخترع صرفا شخص حقیقی است و نمی تواند شخص حقوقی باشد.

گزینه (5) شخص حقیقی (Natural person)

گزینه های 6 و 7 و 8 نوع اطلاع رسانی از اقدامات انجام شده بر روی اظهارنامه را مشخص می کند. (به نظر میرسد برای متقاضیان ایرانی Email Only بهترین گزینه است)

گزینه (9) : تابعیت شخص را مشخص می کند.

گزینه (10): اقامتگاه شخص را مشخص می کند.

نکته: همانطور که قبلا گفته شد، شخصی که به عنوان متقاضی معرفی می شود باید یا تابعیت کشور دریافت کننده را داشته باشد یا اقامت آن کشور را . استثناء زمانی است که متقاضی ، دفتر بین المللی وایپو (IB) را به عنوان اداره دریافت کننده انتخاب کرده باشد.

راهنمای ثبت بین المللی اختراع

گام ششم از راهنمای ثبت بین المللی اختراع :


همچنین با گزینه (Applicable designations ) می توان مشخص نمود که هر کدام از متقاضیان در کدام یک از ادارات DO قصد ثبت اختراع خود را در آینده خواهند داشت.

تعیین اداره جستجوی بین المللی (International Search authorityیا ISA):

مراجع جستجوی بین المللی ادارات منتخب دارای شرایطی هستند.

اجازه جستجو و ارایه گزارش و نظر کتبی در خصوص اختراعات را دارند (درحال حاضر 22مرجع هستند).

از این مراجع ، اداره ثبت اختراعات کشور روسیه (RU)، اداره ثبت اختراعات کشور چین (CN)، اداره ثبت اختراعات کشور هند (IN) و دفتر منطقه ای ثبت پتنت اروپا (EP) برای جستجوی اختراعات ارائه شده از سوی متقاضیان ایرانی مشخص شده اند.

لذا لازم است متقاضی یکی از این مراجع را انتخاب نماید.

هزینه و سایر شرایط مربوط به هر کدام از ادارات فوق در سایت وایپو به آدرس زیر قابل مشاهده است:

https://www.wipo.int/pct/en/guide/index.html

راهنمای ثبت بین المللی اختراع

گام هفتم : اعلامیه (نامه)(Declaration)


در صورتی که بر اساس الزامات خاص ملی کشورهای تعیین شده (DO)، در زمان تسلیم اظهارنامه نیاز به ارایه مستندات خاصی باشد، از طریق این بخش می توان آنها را در قالب یک اعلامیه (نامه) ارسال نمود.

گزینه (i) : هرگونه سندی مربوط به احراز هویت

گزینه (ii) : هرگونه سندی مبنی بر ذیحق بودن متقاضی برای تقاضا یا دریافت گواهی نامه اختراع

گزینه (iii) : در صورتی که اظهارنامه حق تقدم اعلامی، به نام متقاضی فعلی نمی باشد، لازم است سندی ارایه شود که طبق آن ثابت گردد متقاضی فعلی ذی حق در اظهارنامه حق تقدم قبلی بوده است.

گزینه (iv) : صرفا برای متقاضیان آمریکایی کاربرد دارد.

گزینه (v): هرگونه شواهد و مدارکی مبنی بر افشاء غیر زیان آور، یا افشاء ناشی از سوء استفاده، یا افشاء در نمایشگاه خاص و یا دوره زمانی خاص توسط متقاضی.

راهنمای ثبت بین المللی اختراع

گام هشتم از راهنمای ثبت بین المللی اختراع : مدارک و مستندات اظهارنامه (Documents):


اصلی ترین مدارک و مستندات یک اظهارنامه، عبارتند از: 1- شرح و توصیف اختراع ، 2- ادعانامه اختراع، 3-خلاصه اختراع و 4-نقشه های فنی .

در سامانه ePCT امکان ارسال این مدارک و مستندات در قالب فایل هایی با فرمت PDF یا DOCX و یا XML وجود دارد.

چنانچه از قالب PDF استفاده شود این امکان وجود دارد که هر یک از این مستندات(شرح و توصیف، ادعانامه، خلاصه اختراع و نقشه های فنی) را به صورت مجزا در سامانه ذخیره نمود و یا اینکه همه این مستندات را در قالب یک فایل PDF در سامانه ذخیره نمود.

باید توجه داشت که چنانچه این مدرک و مستندات درقالب یک فایل ارسال می شوند، باید شروع متن هر یک از مستندات در یک صفحه جدید (جداگانه) باشد تا بتوان مشخص کرد کدام صفحات مربوط به چه مستندی است.

راهنمای ثبت بین المللی اختراع
راهنمای ثبت بین المللی اختراع

عنوان اختراع :


همانطور که درشکل فوق دیده می شود، در صورتی که مدارک و مستندات در قالب یک فایل ذخیره شوند لازم است شماره صفحه شروع و پایان هر یک از مستندات وارد شود.

همچنین با توجه به اینکه یک اختراع می تواند فاقد نقشه یا نقشه ها باشد، گزینه ای وجود دارد که میتوان از طریق آن وجود یا عدم وجود نقشه یا نقشه ها را اعلام نمود.

گزینه (2) در شکل فوق مربوط به “عنوان اختراع” می باشد، که لازم است عنوان اختراع را در این بخش وارد نمود.

اقلام همراه (مستندات مرتبط) Accompanying Items هر مدرکی به جز مدارک اصلی مربوط به اختراع،از قبیل: وکالتنامه، ترجمه گزارش جستجوهای قبلی و… باید از طریق این بخش به اظهارنامه پیوست شود.

راهنمای ثبت بین المللی اختراع

هزینه ثبت بین المللی اختراع :


هزینه ها در خصوص هزینه ها در مستند شرح هزینه های مربوط به ثبت اظهارنامه بین المللی توضیحات لازم ارایه شده است.

امضا و تایید در پایان این مراحل شما با تایید نهایی یا پیوست کردن اسکن امضای خود، تمام موراد فوق را تصدیق و ارسال می نمایید.

برای تایید اقدامات انجام شده باید از گزینه Review & File استفاده نمود.

راهنمای ثبت بین المللی اختراع

مرحله آخر ثبت بین المللی اختراع :


بعد از اقدام فوق و مشاهده کلی اطلاعات وارد شده باید از گزینه File InternationalApplication to RO/IR استفاده نمود تا اطلاعات ثبت شوند.

و درنهایت گزینه Confirm and File را انتخاب نمود تا اظهارنامه برای اداره دریافت کننده ارسال شود.

راهنمای ثبت بین المللی اختراع
راهنمای ثبت بین المللی اختراع

بعد از ارسال اظهارنامه برای اداره دریافت کننده، گزینه ای با عنوان View/Print Receipt به شما نمایش داده می شود که بر اساس آن می توانید یک رسید از سامانه دریافت نمایید.

راهنمای ثبت بین المللی اختراع

همچنین، ایمیلی به آدرس ایمیل متقاضی ارسال می شود که در آن رسید اقدامات انجام شده وجود دارد.

راهنمای ثبت بین المللی اختراع

تذکرات بسیار مهم در راهنمای ثبت بین المللی اختراع :

1-چنانچه برای بار اول است که اقدام به ثبت اظهارنامه بین المللی می نمایید، ابتدا حتما از محیط آزمایشی (DEMO) استفاده نمایید و پس از مطمئن شدن از درست بودن اقدامات، وارد محیط واقعی شده و اظهارنامه و مستندات را ثبت نمایید.

2-چنانچه در محیط آزمایشی (DEMO)در حال اقدام هستید، اکیدا توصیه میشود مستندات اصلی اختراع (شرح و توصیف اختراع، ادعانامه اختراع، خلاصه اختراع و نقشه های اختراع) را در سامانه بارگذاری ننمایید.

چرا که پس از ثبت و ارسال برای اداره دریافت کننده (حتی در محیط آزمایشی)، این اطلاعات به اداره دریافت کننده ارسال می شوند. از طرفی چون در محیط آزمایشی هستید هیچ حق تقدمی برای شما در نظر گرفته نمی شود.